*AKTİF YAŞAM VE KİLO KONTROLÜ
Fazla kilolu olmak meme, kolon, yemek borusu, böbrek ve rahim kanserleri riskini artırabilir. Fiziksel aktivite gerek kilo kontrolü sağlamasıyla gerekse kendi başına faydalı bir faktör olarak meme, kolon, prostat ve rahim kanseri risklerini azaltabiliyor.
* AŞI OLUN
Bazı kanserlerle viral enfeksiyonlar arasında bağlantı vardır. Doktorunuzla konuşarak bu aşılarla ilgili bilgi ve destek alın:
Hepatit B: Hepatit B, karaciğer kanseri riskini artıran bir enfeksiyon. Artık bebeklikten başlanarak herkesin aşılanması öneriliyor. Hepatit B'ye karşı aşılanmadıysanız aşılanın.
Human papillomavirus: Diğer deyişle HPV rahim kanserine yol açabilen bir virüstür. Kız çocuklarının ve genç kadınların kansere neden olan iki HPV tipine karşı aşılanması öneriliyor. Konuyu jinekoloğunuzla konuşun.
* RİSKLİ DAVRANIŞLARA DİKKAT
Kanser riskini artırabilecek enfeksiyonlara yol açabilen riskli davranışlardan kaçının:
HPV enfeksiyonu: HPV esasen rahim kanseriyle ilişkili ama anüs, penis, yutak vulva ve vagina kanserlerini de artırabiliyor. Hayatınız boyunca ne kadar çok cinsel partneriniz olursa HPV riski de o ölçüde artıyor.
HIV yani AIDS hastalarında anüs, rahim, karaciğer, lenf kanseri ve kaposi sarkomu riski daha fazla. Korunmasız cinsel ilişki, çok sayıda cinsel partner HIV riskini artırıyor.
* DÜZENLİ DOKTOR KONTROLÜ (CHECK-UP)
Düzenli tıbbi taramalar, check-up ve kendi kendine meme muayenesi, vücudumuzdaki benler gibi değişikliklere dikkat kanserde erken tanı şansını artırabilir. Böylece tedavinin başarı şansı da artar. Deri, ağız, kolon, rektum, erkekte prostat, testis, kadında meme, rahim taramaları ve doktorunuzun önereceği başka taramalar bu listede yer alır. Vücudunuzdaki ve vücut fonksiyonlarınızdaki değişimlere karşı duyarlı olun. Bunlarda değişiklik fark ederseniz muhakkak doktorunuza görünmeyi ihmal etmeyin.
SAĞLIKLI YEMEK ÇEŞiTLERiNi ARTIRIN
Bol, çeşitli meyve ve sebze tüketin: En az günde beş porsiyon veya daha fazla. Tam tahıllar, baklagiller, bol posalı bitkisel ürünleri sofranızdan eksik etmeyin. Böylece kalınbağırsak, yemek borusu, akciğer ve mide kanseri riskinizi azaltmış olacaksınız. Hayvansal yağ alımını kısıtlayın. Bitkisel kökenli beslenmeyi artırın ama yediğiniz sebze ve meyvelerin tarım ilacı kalıntısı ve toksik maddelerle kirlenmiş olmaması da önemli bir husus. Sebze ve meyvelerin yıkanması, kabuk soyma gibi önlemler toksik kalıntıları azaltabilir. Alkol alıyorsanız, az ve kontrollü için. Ağız, yutak, yemek borusu, böbrek, karaciğer ve meme kanserleri riski alkolle artıyor.
SİGARAYI BIRAKIN
Aslında hemen herkesin bildiği bu gerçeği artık söylemek bile gereksiz ama yine de buradan başlamakta yarar var. Sigarayı bırakmak hayatınız boyunca sağlığınızla ilgili alacağınız kararların belki de en önemlisi olacaktır. Sigara içilen ortamlarda bulunmanın da akciğer kanser riskini artırdığını unutmayın.
GÜNEŞTEN KORUNUN
Kış başında olmamıza rağmen güneşi de unutmamak lazım. Deri kanseri en sık kanser türlerinden biri ve aynı zamanda en önlenebilir olanı. Zira güneşe maruz kalınması deri kanserinin en yaygın nedeni. Tabii ki güneşten korunma da en etkili önlem.