Okula dönüş döneminde öğrencilerin okula adaptasyon sürecinde sorunlar yaşanabiliyor. LifeClub Uzman Klinik Psikoloğu Cansu Karaman, bu kritik dönem için ebeveynlere önerilerde bulundu.
Yaz tatilinin sona ermesiyle birlikte, öğrenciler ve veliler için okula geri dönüş heyecanı başladı. Öğrencilerin tatil modundan okul moduna geçiş yaparken, sağlıklı bir adaptasyon süreci geçirmesi, derslerdeki başarıları ve genel zihin sağlıkları açısından büyük önem taşıyor.
LifeClub Uzman Klinik Psikoloğu Cansu Karaman, tatil dönüşünde okula adaptasyon sürecinin hem çocuklar hem de ebeveynler için biraz zorlu geçebileceğini belirtti ve ekledi: “Yaz tatili özellikle çocuklar için yılın en keyifli dönemidir. Okul dönemindeki rutinlerin dışına çıkıldığı ve yaklaşık 3 ay boyunca daha serbest bir yaşama alışıldığı için, okula dönüş döneminde bazı uyumsuzluk durumları ortaya çıkabilir. Öğrencilerin bu dönemde hayatını normal bir şekilde sürdürebilmesi ve değişen durumlara çabuk adapte olabilmesi için bazı gereksinimlerinin karşılanması gerekiyor. Bu süreçte ailenin ve eğitimcilerin çocuklara yol gösterici olması çok önemli.
Okula uyum kavramı, eğitim ortamındaki birçok değişken özellik ile öğrenci arasında en üst düzeyde uyumun sağlanması olarak tanımlanır. Okul başarısı, sosyal etkiler ve sosyal davranışlar gibi birçok konu ile ilgili, çok yönlü bir kavramdır. Okula uyum sağlayabilen çocuklar arkadaşları ile birlikte vakit geçirme, işbirlikçi katılım, grup etkinliklerinde yer alma gibi birçok kazanım elde ederler. Bu yüzden tatil dönüşü okula adaptasyonu en hızlı şekilde sağlamak hem ebeveynlere hem de çocuklara iyi gelecektir.”
Aileler İçin Altın Değerinde 10 Öneri
Tatil sonrası rehavetin yüksek olduğu bu kritik süreçte ailelere büyük iş düştüğünün altını çizen Uzm. Kl. Psk. Cansu Karaman, şu önerilerde bulundu:
- Okula başladığında neler öğrenebileceği ile ilgili onu heyecanlandırın. Örneğin; ilk defa fen dersi alacaksa bu dersin ona hayvanlar hakkında birçok şey öğreteceğinden bahsedin. Bu teknik çocuğunuzun derslere ilgi duymasını sağlayacaktır.
- Çocuğunuza bu sene yeni arkadaşlar edineceğini ve yeni şeyler öğreneceğini hatırlatın.
- Çocuğunuza kendi okul hayatınızda yaşadığınız komik ve eğlenceli anılarınızdan bahsedin. Ebeveynlerinin de bu süreçleri yaşadığını duyan çocuk kendini daha anlaşılmış hissedecektir.
- Okul için gerekli olan kırtasiye ve giyim alışverişini çocuğunuzla beraber yapın.
- Okulların açıldığı ilk haftayı ısınma hareketleri olarak değerlendirin ve hemen okula odaklanmasını beklemeyin. Önce sürece ısınsın ve uyum sağlasın, ilerleyen zamanlarda eski düzenine kavuşacaktır. Özellikle çocuğunuz okula yeni başlıyorsa, çocuğunuzla beraber okulu ve ders göreceği sınıfı ziyaret edip orada biraz zaman geçirin.
- Uyuma ve uyanma saatlerini okul düzenine uygun olarak yeniden düzenleyin. Çocuğunuzun en geç saat 22.00 civarında yatmasına, 7.00 gibi uyanmasına özen gösterin.
- Oyun, ders, bilgisayar, telefon ve televizyon saatleri için yeni kurallar belirleyin. Sınır ve kuralları çocuğunuz ile birlikte belirlemeye özen gösterin.
- Çocuğunuzun bütün gün kurallı bir ortamda bulunduğunu unutmayın ve eve geldiğinde kendine zaman ayırması için onu destekleyin.
- Hafta içi 1-2 gün okul çıkışında ya da hafta sonu çocuğunuzun sevdiği etkinlikler planlayın ve onunla vakit geçirin.
- Ödül ve ceza sisteminden kaçının. “Eğer bunu yaparsan okul çıkışında hamburger almaya gideriz”, “Ağlarsan okulda kalırsın, seni almaya gelmem” gibi cümlelerden kesinlikle kaçının. Çocuğun zaten uyması gereken kuralları ödüle ya da ceza sistemine bağlamaya çalışmayın.
Stres Belirtilerini İhmal Etmeyin!
Araştırmaların, ebeveynlerin zaman zaman çocuklarda oluşan kaygının farkında olmadıklarını gösterdiğine de değinen Uzm. Kl. Psk. Karaman, “Çocuklarda oluşan stresin belirtileri yaşa bağlı olarak farklılık gösterse de bir takım durumlar sıklıkla yaşanıyorsa dikkatli olunması gerekir.
Ebeveynlerine normalden daha fazla bağımlılık gösteriyorsa, sınıftan kaçmaya çalışıyorsa, huzursuz görünüyorsa, sürekli ağlıyorsa, okuldaki faaliyetlerden kaçınıyorsa, okula gitmekten kaçınıyorsa, parmak emmeye, bebek diline ya da en sevdiği yumuşak oyuncaklara (küçük öğrenciler için) karşı ilgisinde bir artış varsa bir uzmandan destek almayı ihmal etmeyin” dedi.